Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny (szw. Nobelpriset i fysiologi eller medicin) jest jedną z pięciu Nagród Nobla ustanowionych w testamencie przez samego Alfreda Nobla. Zgodnie z ostatnią wolą Nobla nadzór nad nagrodą sprawuje Fundacja Noblowska, a przyznawana jest ona przez zgromadzenie wybierane przez Instytut Karolinska. Nagroda po raz pierwszy została przyznana w 1901 roku.
Nagroda jest potocznie nazywana „Nagrodą Nobla z medycyny”, w rzeczywistości jest zgodnie z testamentem samego Nobla – nagrodą z fizjologii lub medycyny. Pierwszym laureatem nagrody był w 1901 roku Emil von Behring, niemiecki bakteriolog i lekarz.
Wkład von Behringa w rozwój medycyny jest nieoceniony. Niemiecki naukowiec w sposób olbrzymi przyczynił się do rozwoju immunologii.
Emil Adolf von Behring urodził się 15 marca 1854 we wsi Hansdorf (obecnie Ławice w gminie Iława) w wielodzietnej rodzinie nauczyciela (był piątym z trzynaściorga dzieci). Ukończył gimnazjum w Olsztynku, a następnie studia medyczne w Akademii Wojskowej w Berlinie, gdzie był m.in. asystentem słynnego niemieckiego naukowca, lekarza i mikrobiologa Roberta Kocha, laureata Nagrody Nobla w 1905 roku (za badania nad gruźlicą). Od 1895 roku von Behring był profesorem Uniwersytetu w Halle oraz Instytutu Terapii Doświadczalnej w Marburgu.
Pod koniec XIX wieku Emil von Behring oraz Japończyk Shibasaburo Kitasato (niezależnie od siebie) opracowali surowice antytoksyczne przeciwbłonicze i przeciwtężcowe, co było wówczas przełomowym odkryciem w naukach medycznych. W Marburgu Von Behring rozpowszechnił swoje prace tworząc jedną z największych w Europie wytwórni surowic i szczepionek „Behring-Werke”.
W 1901 roku von Behring został laureatem pierwszej Nagrody Nobla z medycyny w 1901 roku. Komitet Noblowski uhonorował go przede wszystkim za zastosowanie seroterapii w walce z błonicą (dyfterytem). W uzasadnieniu przyznania nagrody czytamy: “za pracę nad terapią surowicą, w szczególności jej stosowania w leczeniu błonicy, która otworzyła nową drogę w dziedzinie nauk medycznych, dając do rąk lekarza zwycięską broń przeciwko chorobie i śmierci”.
W wieku 41 lat (1896 r.) von Behring ożenił się z dwudziestoletnia Elzą Spinolą (1876-1936), córką Bernarda Spinoli, dyrektora szpitala w Berlinie. Państwo Behringowie doczekali się sześciu synów.
Do dziś nazwisko Behringa przetrwało w nazwach takich firm jak Dade Behring (zajmującej się diagnostyką kliniczną, obecnie należąca do firmy Siemens), CSL Behring (producenta leków na bazie surowicy) oraz w nazwie nagrody przyznawanej przez uniwersytet w Marburgu, która jest najbardziej prestiżową nagrodą w dziedzinie medycyny w Niemczech. Nazwiskiem tego naukowca została nazwana również planetoida (65685) Behring.
Literatura:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Laureaci_Nagrody_Nobla_w_dziedzinie_fizjologii_lub_medycyny
https://pl.wikipedia.org/wiki/Emil_Adolf_von_Behring
https://pl.wikipedia.org/wiki/B%C5%82onica
