Post przerywany, znany również jako post interwałowy, stał się przedmiotem intensywnych badań naukowych w dziedzinie zdrowia i odżywiania. Prowadzone badania ukierunkowane są na zrozumienie skutków takiego podejścia do jedzenia na organizm ludzki oraz na identyfikację potencjalnych korzyści zdrowotnych.
W niniejszym artykule omówimy główne zalety jakie ma post przerywany (post interwałowy), próbując pokrótce przedstawić zalety postu przerywanego, bazując na ustaleniach naukowców badających zalety takiego postu.
Na wstępie warto zdefiniować czym jest post przerywany. Krótko mówiąc jest to sposób odżywiania, który wymusza przerwy pomiędzy spożywaniem pokarmów wynoszące co najmniej kilkanaście godzin. Istnieje kilka różnych metod postu przerywanego, ale wszystkie opierają się na cyklicznym przełączaniu się między okresami jedzenia a okresami postu.
Do najbardziej popularnych metod postu przerywanego możemy zaliczyć następujące metody:
- Metoda 16/8 (czas jedzenia/okres postu) – metoda ta polega na spożywaniu posiłków w oknie czasowym trwającym 8 godzin, a następnie utrzymaniu 16-godzinnego okresu postu. Na przykład spożywanie posiłków pomiędzy 8 rano a 16.00 i stosowanie postu pomiędzy godziną 16.00 a 8.00
- Metoda 5:2 – w tej metodzie przez pięć dni w tygodniu spożywa się posiłki normalnie, a przez dwa dni stosuje się drastyczne ograniczenie kalorii (na przykład 500-600 kcal dziennie)
- Metoda jednego dnia na dwa dni – metoda polega na regularnym spożywaniu posiłków przez jeden dzień, a następnie ograniczeniu kalorii lub całkowitym postem przez dwa następne dni
- Metoda jednego posiłku dziennie (OMAD – One Meal a Day) – jak sama nazwa wskazuje – spożywamy jeden posiłek na dobę.
Głównym celem stosowania postu przerywanego jest przerwanie ciągłego dostarczania energii organizmowi, co według wielu badań naukowych może prowadzić do różnych korzyści zdrowotnych. Ograniczenie okna czasowego spożywania pokarmów może wpływać na metabolizm, regulować poziom cukru we krwi, wspomagać utratę masy ciała, funkcję mózgu i pozytywnie wpływać na inne aspekty zdrowia.
Nagroda Nobla za post przerywany
W 2016 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii otrzymał Japończyk Yoshinori Ohsumi. Tę najważniejszą w świecie nauki nagrodę Yoshinori Osumi otrzymał za swoje wieloletnie badania związane z jednym z aspektów postu przerywanego. Ten 78-letni dziś japoński naukowiec Nagrodę Nobla otrzymał za odkrycia dotyczące mechanizmów autofagii, czyli „samozjadania” (z języka greckiego: „auto” – „samo”, „phagein” – „jeść”). Innymi słowy za odkrycie mechanizmu detoksu komórkowego, czyli sposobu, w jaki komórki same trawią obumarłe lub uszkodzone elementy swojej struktury w celu zaspokojenia aktualnego zapotrzebowania na energię. U człowieka procesy te zaczynają się po około 16-godzinnym poście.
Wśród głównych zalet postu przerywanego możemy wymieć:
1. Poprawa funkcji metabolicznej
Jednym z głównych atutów postu przerywanego jest jego pozytywny wpływ na metabolizm. Badania wskazują, że okresowe przerwy w spożywaniu pokarmów mogą pomóc w regulacji poziomu cukru we krwi, poprawie insulinooporności oraz zwiększeniu czułości komórek na insulinę. To z kolei może przyczynić się do lepszego zarządzania wagą ciała i prewencji chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca typu 2.
2. Redukcja masy ciała
Post przerywany jest szeroko badany jako strategia wspomagająca utratę masy ciała. Mechanizm ten działa poprzez ograniczenie okna czasowego, w którym spożywane są posiłki. Poprzez skrócenie czasu jedzenia, organizm ma mniej okazji do magazynowania nadmiaru energii w postaci tłuszczu. To podejście może być skuteczne zarówno dla osób z nadwagą, jak i dla tych, które pragną utrzymać zdrową wagę ciała.
3. Poprawa funkcji mózgu
Badania sugerują, że post przerywany może mieć korzystny wpływ na funkcję mózgu. Regularne praktykowanie tego typu postu może zwiększać produkcję neurotropin, substancji wspomagającej wzrost komórek nerwowych. Ponadto, zmniejszenie stresu oksydacyjnego i stanów zapalnych związanych z postem przerywanym może wspomagać ochronę komórek mózgowych i wspierać zdolność poznawczą.
4. Poprawa zdolności regeneracyjnych organizmu
Okazjonalne przerwy od jedzenia mogą również wspierać procesy regeneracyjne w organizmie. Badania sugerują, że post przerywany może aktywować mechanizmy naprawy komórkowej, autfagii i procesy detoksykacji. To z kolei może prowadzić do zwiększonej długowieczności komórkowej i opóźnienia procesów starzenia się.
5. Zmniejszenie stanów zapalnych
Stan zapalny organizmu jest związany z wieloma chorobami przewlekłymi, takimi jak choroby serca, cukrzyca czy nowotwory. Post przerywany może mieć działanie przeciwzapalne, redukując stany zapalne w organizmie. To zjawisko jest kluczowe dla utrzymania ogólnego zdrowia i prewencji chorób przewlekłych.
Podsumowując należy nadmienić, że post przerywany nie bez przyczyny zyskuje coraz większą popularność jako strategia zdrowego stylu życia. Wyniki najnowszych badań sugerują, że ma on liczne korzyści dla zdrowia, w tym poprawę funkcji metabolicznej, redukcję masy ciała, korzystny wpływ na funkcję mózgu, zdolności regeneracyjne organizmu oraz zmniejszenie stanów zapalnych. Niemniej jednak, przed rozpoczęciem jakiejkolwiek diety, zawsze zaleca się konsultację z lekarzem lub specjalistą ds. żywienia, aby upewnić się, że jest ona odpowiednia dla konkretnego przypadku.
Serwis ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej, a treść artykułów nie stanowi fachowej porady medycznej. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu.
