Analiza danych medycznych ponad 250 tysięcy osób wskazuje, że wyższy poziom kwasów omega-6 i omega-3 we krwi w niewielkim, choć statystycznie istotnym stopniu zmniejsza ryzyko zachorowania na większość nowotworów, ale kwasy omega-3 wykazują pozytywną korelację z ryzykiem raka prostaty.
Wnioski z badań opublikowanych w magazynie International Journal of Cancer sugerują potencjalne działanie ochronne wyższych poziomów wielonienasyconych kwasów tłuszczowych dla wielu typów nowotworów, co może mieć istotne znaczenie w kontekście profilaktyki zdrowotnej.
Artykuł „Associations of Plasma Omega‐6 and Omega‐3 Fatty Acids with Overall and 19 Site-Specific Cancers: A Population-Based Cohort Study in UK Biobank” autorstwa zespołu pod kierownictwem Zhang, opublikowany w 2024 roku w International Journal of Cancer, jest szeroko zakrojonym badaniem epidemiologicznym, które analizuje wpływ kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 na ryzyko wystąpienia nowotworów. Badanie to opiera się na analizie danych z brytyjskiego banku danych medycznych (UK Biobank) i ma na celu uzupełnienie istniejącej, lecz dotychczas niejednoznacznej wiedzy o związku wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (PUFA) z ryzykiem zachorowań na nowotwory.
Cel i znaczenie badań
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe, zwłaszcza omega-3 i omega-6, od dawna są przedmiotem badań ze względu na ich potencjalny wpływ na procesy zapalne i metaboliczne, które mogą mieć związek z rozwojem nowotworów. Jednak wcześniejsze badania przyniosły niejednoznaczne wyniki – niektóre sugerowały, że spożywanie tych kwasów może zmniejszyć ryzyko wystąpienia niektórych nowotworów, inne nie potwierdziły tej zależności. Aby wyjaśnić tę kwestię, autorzy wykorzystali szeroką bazę danych medycznych, obejmującą ponad 250 tysięcy uczestników i uwzględniającą wyniki z wieloletniego okresu obserwacji.
Przebieg i metodyka badań
Badaniem objęto ponad 250 tysięcy uczestników, u których dokonano pomiarów poziomów kwasów omega-3 i omega-6 we krwi za pomocą techniki rezonansu magnetycznego (NMR) w latach 2007–2010. Do analizy wybrano jedynie osoby, które nie miały wcześniej zdiagnozowanego raka i które miały kompletne dane dotyczące wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (PUFA). Na przestrzeni okresu obserwacji zarejestrowano ponad 29 tysięcy przypadków nowotworów. Do oszacowania wpływu poziomów PUFA na ryzyko nowotworów autorzy zastosowali modele regresji Coxa, uwzględniające różne zmienne towarzyszące, takie jak wiek, płeć, status socjoekonomiczny, BMI, aktywność fizyczna, status palenia oraz spożywanie alkoholu.
Wyniki badań
Główne wyniki badania wskazują, że zarówno wyższy poziom omega-3, jak i omega-6 we krwi był związany z nieznacznie niższym ryzykiem zachorowania na nowotwory ogółem. W analizie ogólnej każda jednostka standardowa wzrostu poziomu omega-6 i omega-3 wiązała się z odpowiednio 2% i 1% spadkiem ryzyka wystąpienia nowotworów. Dla 19 analizowanych typów nowotworów stwierdzono, że poziomy omega-6 były odwrotnie skorelowane z ryzykiem wystąpienia 14 typów nowotworów, natomiast omega-3 miały podobny związek z pięcioma typami. Wyjątek stanowił rak prostaty, dla którego wyższy poziom omega-3 wiązał się z wyższym ryzykiem zachorowania.
Wnioski z badań
Wnioski z badań sugerują, że wyższe poziomy PUFA, zwłaszcza omega-6, mogą mieć działanie ochronne przed rozwojem większości typów nowotworów. Należy jednak zauważyć, że związek pomiędzy omega-3 a rakiem prostaty był dodatni, co sugeruje potencjalnie zwiększone ryzyko w przypadku tego nowotworu. Autorzy zaznaczają, że chociaż wyniki wskazują na pewne korzyści płynące z wyższego poziomu PUFA, potrzebne są dalsze badania, aby dokładniej zrozumieć mechanizmy odpowiedzialne za te różnice.
Znaczenie badań dla rozwoju nauki
Badanie Zhang i in. wnosi istotne informacje do wiedzy o wpływie kwasów tłuszczowych na ryzyko nowotworów, podkreślając znaczenie biomarkerów krwi jako bardziej wiarygodnych wskaźników niż samoocena dietetyczna. Dzięki dużej próbie i długości okresu obserwacji, uzyskane wyniki mogą stanowić podstawę dla przyszłych badań nad dietą i prewencją nowotworów. W kontekście zdrowia publicznego, wyniki mogą wspierać działania profilaktyczne oparte na zaleceniach dietetycznych związanych ze spożyciem PUFA.
Źródło: „Associations of Plasma Omega‐6 and Omega‐3 Fatty Acids with Overall and 19 Site-Specific Cancers: A Population-Based Cohort Study in UK Biobank” autorstwa Zhang i in., opublikowany w 2024 roku w „International Journal of Cancer”, link do badania: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ijc.35226
Serwis ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej, a treść artykułów nie stanowi fachowej porady medycznej. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu.
