Otyłość to globalny problem zdrowotny, który może uszkadzać narządy, w tym mózg. Celem omawianego w tym artykule badania była ocena, czy ekstrakt propolisu z indonezyjskiej pszczoły bezżądłowej może zmniejszyć stan zapalny w mózgu po długotrwałej diecie wysokotłuszczowej.
Badanie naukowców z indonezyjskiego Uniwersytetu Padjadjaran w Bandung prowadzone było na szczurach wistar, które podzielono na kilka grup:
- grupa z dietą standardową (NCD)
- grupa z dietą standardową z propolisem (NCP)
- grupa z dietą wysokotłuszczową (HFD)
- oraz grupa z dietą wysokotłuszczową z propolisem (HFP).
Podział na grupy wyglądał następująco: 20 szczurów podzielono na dietę standardową (NCD) i wysokotłuszczową (HFD, 60% kcal z tłuszczu). Po 12 tygodniach każdą z tych grup podzielono na podgrupy z propolisem (300 mg/kg masy ciała) i bez. Propolis podawano przez 9 tygodni. W sumie więc dieta wysokotłuszczowa trwała 21 tygodni, a propolis podawano przez ostatnie 9 tygodni.
W ekstrakcie propolisowym dominowały triterpenoidy: cykloartenol, amyrenon, kwas mangiferolowy. Po zakończeniu eksperymentu zmierzono poziomy cytokin zapalnych (IL-1β, IL-6, TNF-α) w korze przedczołowej oraz białek związanych z autofagią (LC3, ATG5). Grupa HFP (z dietą wysokotłuszczową i propolisem) miała mniejszy przyrost masy ciała niż HFD, niższe IL-1β i TNF-α oraz niższy LC3-II, ale wyższy ATG5 i IL-6 niż HFD. Wyniki sugerują, że propolis pomaga chronić funkcje mózgu, zmniejszając stan zapalny i przywracając autofagię po diecie wysokotłuszczowej.
Problem otyłości
Otyłość to stan, w którym nadmiar tkanki tłuszczowej prowadzi do zwiększonego ryzyka chorób serca, cukrzycy, nowotworów i problemów neurologicznych. Według WHO w 2022 r. odsetek osób otyłych na świecie wzrósł do 16% i odnotowano 5 milionów zgonów związanych z otyłością. Główną przyczyną jest nadmierne spożycie kalorii przy małej aktywności fizycznej, zwłaszcza jedzenie wysoko przetworzonych produktów bogatych w tłuszcze nasycone, co prowadzi do insulinooporności, stanów zapalnych i uszkodzeń narządów. Wysokie poziomy wolnych kwasów tłuszczowych uszkadzają barierę krew–mózg, co umożliwia przenikanie cytokin zapalnych do mózgu i aktywację mikrogleju, prowadząc do stanów zapalnych powiązanych z zaburzeniami poznawczymi. Długotrwały stres oksydacyjny i zaburzenia autofagii przyczyniają się do śmierci neuronów.
Autofagia to proces „sprzątania” w komórkach, usuwający uszkodzone białka i organelle. W otyłości jej wydajność może być zmniejszona lub (w niektórych badaniach) zwiększona jako mechanizm obronny. Długotrwała dieta wysokotłuszczowa często prowadzi do obniżenia białek autofagii i wzrostu markerów deficytu autofagii w mózgu szczurów. Naturalne produkty, takie jak propolis, bogate w przeciwutleniacze i związki przeciwzapalne, mogą modulować zarówno stan zapalny, jak i autofagię.
Celem badania prowadzonego w Indonezji było sprawdzenie, czy propolis z pszczoły Geniotrigona thoracica pomoże zmniejszyć stan zapalny i przywrócić prawidłową autofagię w mózgu szczurów po diecie wysokotłuszczowej.
Wyniki badań
Wyniki badań okazały się bardzo obiecujące. Podawany szczurom propolis zmniejszył przyrost masy ciała i stany zapalne w mózgu, jednocześnie przywracając prawidłową autofagię. Zaskakujący wzrost IL-6 może wspierać regenerację neuronów. Wyniki sugerują, że propolis może być naturalnym dodatkiem wspomagającym ochronę mózgu przed skutkami diety wysokotłuszczowej.
Główne wnioski płynące z eksperymentu:
- Ekstrakt propolisu z Geniotrigona thoracica ogranicza przyrost masy ciała po diecie wysokotłuszczowej
- Zmniejsza poziomy prozapalnych IL-1β i TNF-α w mózgu
- Przywraca równowagę autophagii (spadek LC3-II, wzrost ATG5)
- Zwiększa IL-6, wspierając prawdopodobnie naprawę neuronów
Reasumując, propolis może być obiecującym, naturalnym środkiem wspomagającym ochronę mózgu przed stanem zapalnym wywołanym otyłością.
Źródło: „Rola ekstraktu propolisu z indonezyjskiej pszczoły bezżądłowej Geniotrigona thoracica w łagodzeniu otyłości oraz modulowaniu procesów zapalnych i autophagii w mózgu po ekspozycji na wysokotłuszczową dietę opartą na palmitynianie” (The role of Indonesian stingless bee Geniotrigona thoracica Propolis extract in ameliorating obesity and modulating inflammation and autophagy process in the brain after palmitic-based high-fat diet exposure), Autorzy: Andreas Christoper, Elvine Gunawan, Herry Herman, Rizky Abdulah, Felix Zulhendri, Milena Popova, Boryana Trusheva, Vassya Bankova, Ronny Lesmana; https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1756464625001732
Serwis ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej, a treść artykułów nie stanowi fachowej porady medycznej. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu.
