W prestiżowym magazynie „Cell” opublikowana właśnie bardzo ważne i być może przełomowe badania nad wpływem diety niskowęglowodanowej i postu przerywanego na masę ciała i mikrobiom jelitowy osób z nadwagą i otyłością.
Problem otyłości i nadwagi stanowi globalne wyzwanie zdrowotne, które intensywnie przyczynia się do wzrostu ryzyka sercowo-naczyniowego i innych chorób metabolicznych. Konwencjonalne podejście do zarządzania masą ciała często opiera się na umiarkowanej redukcji kalorii, jednak potencjalne korzyści wynikające z określonych wzorców żywieniowych, takich jak dieta niskowęglowodanowa czy post przerywany (czasowo ograniczone okno jedzenia, ang. Time-Restricted Eating, TRE), nie zostały jeszcze do końca zbadane.
Zespół badawczy pod kierownictwem Lin Li i współpracowników z Uniwersytetu Naukowo-Technicznego w Wuhan przeprowadził randomizowane badanie kontrolowane (ang. Feeding RCT), aby zbadać wpływ zdrowej diety niskowęglowodanowej (HLCD) i stosowania okna żywieniowego (TRE) na masę ciała, markery kardiometaboliczne oraz mikrobiom jelitowy u osób z nadwagą i otyłością. Badanie składało się z 12-tygodniowej interwencji dietetycznej oraz 28-tygodniowej obserwacji po zakończeniu interwencji.
Przebieg badania
Badanie przeprowadzono jako 12-tygodniowy, randomizowany kontrolowany eksperyment obejmujący 96 uczestników z nadwagą lub otyłością. Uczestnicy zostali losowo przydzieleni do czterech grup:
- Grupa kombinowana: HLCD + TRE (dieta low-carb + post przerywany)
- Grupa HLCD: tylko dieta niskowęglowodanowa (składająca się w 30% z węglowodanów, 50% z tłuszczów i 20% z białek, w tym dużą ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych, białek roślinnych oraz pełnoziarnistych węglowodanów)
- Grupa TRE: tylko 10-godzinne okno żywieniowe
- Grupa kontrolna: brak interwencji dietetycznej
Wszystkie grupy stosowały diety o ograniczonej kaloryczności, wynoszącej 1600 kcal dziennie dla mężczyzn i 1300 kcal dla kobiet, co stanowiło około 25% redukcji kalorii.
Wyniki badania
1. Zmiana masy ciała i składu ciała: Wyniki po 12 tygodniach pokazały znaczną redukcję masy ciała u uczestników, przy czym najwyższe spadki odnotowano w grupie stosującej zarówno dietę niskowęglowodanową oraz post przerywany. Średni spadek wagi w tej grupie wyniósł 4,11 kg, podczas gdy w grupie kontrolnej zaledwie 2,57 kg. Natomiast wyłącznie dieta niskowęglowodanowa prowadziła głównie do redukcji masy tłuszczowej, natomiast okno żywieniowe wiązało się z większym spadkiem masy beztłuszczowej.
2. Poprawa markerów kardiometabolicznych: Po zakończeniu 12-tygodniowej interwencji we wszystkich grupach odnotowano poprawę w ciśnieniu krwi, poziomie cholesterolu oraz funkcjonowaniu wątroby i nerek. Nie odnotowano jednak istotnych zmian poziomu glukozy na czczo, chociaż wyniki monitorowania ciągłego wskazały na znaczną redukcję średnich poziomów glukozy w ciągu dnia.
3. Zmiany w mikrobiomie jelitowym: Analiza mikrobiomu ujawniła istotne zmiany w składzie bakteryjnym po zakończeniu interwencji, szczególnie w grupach HLCD i TRE. W grupie stosującej dietę niskowęglowodanową odnotowano obniżenie stosunku bakterii Firmicutes do Bacteroidetes, co jest korzystnym wskaźnikiem zdrowia metabolicznego. Post przerywany natomiast zwiększył liczbę probiotycznych bakterii takich jak Parabacteroides distasonis i Bacteroides intestinalis.
4. Zmiany w metabolomie jelitowym: Badanie metabolitów wykazało, że dieta low-carb znacząco obniżyła poziomy aminokwasów rozgałęzionych (BCAA) oraz kwasów tłuszczowych nasyconych, co miało pozytywny wpływ na redukcję masy tłuszczowej. Post przerywany natomiast zwiększył poziom kwasów żółciowych oraz innych metabolitów, co może być korzystne dla zdrowia jelit.
Znaczenie badania
Badanie przeprowadzone przez chińskich naukowców jest istotne dla przyszłych badań nad dietami ukierunkowanymi na poprawę zdrowia metabolicznego i kardiometabolicznego. Wyniki badania pokazują, że zdrowa dieta niskowęglowodanowa oraz stosowanie postu przerywanego może przynieść znaczne korzyści wykraczające poza zwykłe ograniczenie kalorii, prowadząc do większych redukcji masy tłuszczowej i korzystnych zmian w mikrobiomie oraz metabolomie jelitowym.
Wnioski z badania
Interwencje dietetyczne, takie jak zdrowa dieta niskowęglowodanowa i stosowanie postu przerywanego, mogą stanowić skuteczne podejście do zarządzania masą ciała oraz poprawy zdrowia metabolicznego i jelitowego. Szczególnie połączenie tych dwóch podejść zdaje się przynosić dodatkowe korzyści, które warto badać w dalszych eksperymentach klinicznych.
Badanie wykazało także istotne korelacje między zmianami w mikrobiomie a spadkiem wskaźników masy ciała, co sugeruje możliwość wpływania na zdrowie metaboliczne poprzez odpowiednie interwencje żywieniowe, które modyfikują skład mikrobiomu jelitowego.
Link do badania: https://www.cell.com/cell-reports-medicine/fulltext/S2666-3791(24)00548-2
Przeczytaj koniecznie:
Yoshinori Osumi i Nagroda Nobla za post przerywany
Serwis ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej, a treść artykułów nie stanowi fachowej porady medycznej. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu.
