Propolis (kit pszczeli) jest substancją żywiczną zbieraną przez pszczoły z wydzielin pączków drzew. Ze względu na swoje właściwości propolis zwany jest często antybiotykiem XXI wieku.
Propolis niszcząc zarazki i drobnoustroje w ulu odpowiada za sterylność środowiska. Niezwykła skuteczność propolisu w zwalczaniu grzybów, bakterii oraz wirusów spowodowała, że propolis jest coraz częściej stosowany nie tylko w medycynie alternatywnej, ale także w coraz większym stopniu właściwości propolisu doceniane są przez świat nauki. Niektórzy doniosłość odkrycia właściwości propolisu porównują z wynalezieniem penicyliny, a sam propolis nazywają antybiotykiem XXI wieku, przy tym antybiotyk naturalny, skuteczny także w leczeniu schorzeń, w których nie skutkuje leczenie farmakologiczne.
Propolis – właściwości i działania propolisu
Propolis (znany też jako kit pszczeli) jest substancją w skład której wchodzą żywice (50-85%), a poza tym wosk pszczeli, pyłki kwiatowe, olejki eteryczne, garbniki, kwasy i alkohole organiczne, związki flawonoidów i terpenów oraz zanieczyszczenia mechaniczne.
Dotychczas udowodniono liczne pozytywne działanie propolisu. Propolis działa między innymi:
- niszczy i blokuje wszelkie drobnoustroje, bakterie, grzyby chorobotwórcze, wirusy, pierwotniaki
- zwalcza gronkowca złocistego oraz pleśniawki;
- wzmacnia organizm w stanach osłabionej odporności , zmęczenia
i wyczerpania; - posiada zdolność wychwytywania wolnych rodników uszkadzających cząsteczki białka i DNA w organizmie;
- hamuje wzrost komórek nowotworów, zwłaszcza szyjki
macicy, piersi, wątroby, czerniaka złośliwego, okrężnicy, nerek. - przeciwdziała rozprzestrzenianiu się komórek nowotworowych
oraz zmniejsza skutki uboczne chemio i radioterapii; - poprawia strukturę anatomiczną i funkcjonowanie błony śluzowej żołądka oraz zmniejsza kwasowość żołądka i pobudza aktywność grasicy;
- pomaga w leczeniu chorób wrzodowych żołądka, jelit, dwunastnicy, przewodu pokarmowego;
- hamuje wydzielanie prostaglandyn wywołujących ból;
- działa w stanach zapalnych wątroby, nerek, jelita grubego, jamy ustnej, gardła;
- wzmaga wydzielanie żółci;
- ochrania i odtruwa wątrobę w przypadkach zatruć metalami ciężkimi oraz zatruć ekologicznych;
- reguluje ciśnienie krwi, przeciwdziała miażdżycy;
- leczy hemoroidy, wrzodziejące żylaki podudzi;
- pomaga w leczeniu zapalenia gruczołu krokowego (prostaty);
- pomaga w leczeniu trudno gojących się ran po zranieniach, oparzeniach. operacjach, odmrożeniach, nacięciach krocza przy porodach.
- goi świeże i wypalone nadżerki szyjki macicy, regeneruje tkankę;
- skutecznie leczy różne ropne choroby skory, grzybice skóry, łuszczycę, choroby wirusowe, opryszczki wargowe, półpasiec, trądzik pospolity, łysienie plackowate;
- zapobiega powstawaniu odleżyn;
- łagodzi objawy stanów zapalnych narządu ruchu – ból , obrzęki, zmniejsza ograniczenia ruchomości stawów;
- leczy stany zapalne dróg oddechowych;
- leczy stany zapalne dróg moczowych i pęcherza;
- wspomaga leczenie zębów, ubytków próchniczych, chorób miazgi zębowej, kanalików korzeniowych, zapalenia tkanki zębnej i dziąseł, paradentozy;
- łagodzi nadwrażliwość tkanek zębów oraz ból po ekstrakcjach;
- usuwa zanikowe zmiany śluzówki w okresach menopauzy;
- leczy bakteryjne i grzybicze zapatenie pochwy;
- pomaga w leczeniu astmy;
- poprawia wzrok, leczy stan zapalny oczu;
- poprawia pamięć, wpływa pozytywnie na nastrój oraz łagodzi stres.
Działanie propolisu – badania
W ramach realizowanego w naszym kraju w latach 2008-2014 Programu Wieloletniego przeprowadzono badania, które objęły m.in. ocenę wartości biologicznej miodu i propolisu.
Badania dowiodły, że produkty pszczele są bogatym naturalnym źródłem związków fenolowych odpowiedzialnych za właściwości antyutleniające (antyoksydacyjne). W rozwoju wielu chorób istotną rolę odgrywają wolne rodniki. Ich obecność w organizmie powoduje niekorzystne zmiany metabolizmu. W związku z tym ważna jest dieta bogata w produkty naturalne zawierające związki wykazujące właściwości antyutleniające (antyoksydacyjne), do których należą m.in. witamina C i E oraz inne związki fenolowe (kwasy fenolowe, flawonoidy). Neutralizują one wolne rodniki opóźniając proces starzenia komórek, rozwój zmian nowotworowych i innych chorób, nazywanych ogólnie cywilizacyjnymi.
Aktywność antyoksydacyjna propolisu wynosiła od 81,1% (dla próbek pozyskanych w 2012 r.) do 86,8% (dla próbek pozyskanych w 2013 r.), średnio 83,2% i wykazywała małą zmienność między latami.
Całkowita zawartość związków fenolowych w propolisie wynosiła od 771,3 mg/100 g (dla próbek pozyskanych w 2013 r.) do 1185,5 mg/100 g (dla próbek pozyskanych w 2011 r.), średnio 1053,1 mg/100 g).
Badania chromatograficzne wykazały wysoki udział kwasu p-kumarowego w większości próbek propolisu. Procentowy udział tego związku wynosił od 40,6% (dla próbek pozyskanych w 2012 r.) do 75,7% (dla próbek pozyskanych w 2014 r.), średnio 54,6%.
Propolis charakteryzował się również wysokim udziałem kwasu kawowego, który wynosił od 6,5% (dla próbek pozyskanych w 2012 r.) do 24,3% (dla próbek pozyskanych w 2013 r.), średnio 12,7%. Z innych oznaczanych związków fenolowych stosunkowo wysoki udział stwierdzono w przypadku waniliny, od 4,3% (dla próbek pozyskanych w 2014 r.) do 10,0% (dla próbek pozyskanych w 2011 r.), średnio – 5,7%. Próbki pozyskane w 2012 r. charakteryzowały się także wysokim udziałem kwasu salicylowego, który średnio stanowił aż 41,6%. Udział tego kwasu w próbkach pozyskanych w pozostałych latach stanowił tylko od 2,4 do 3,1%.
(źródło: Zakład Pszczelarstwa w Puławach)
Literatura: Zakład Pszczelarstwa w Puławach, materiały z konferencji naukowej; Co może miód,
Serwis ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej, a treść artykułów nie stanowi fachowej porady medycznej. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu.